COP 28: Avtalan verjir ikki mannarættindi Fyri fyrstu ferð er semja á ST-veðurlagsráðstevnuni um, at neyðugt er, at vit flyta okkum frá lívrunnum brennievnum. Hóast tað ikki verður nevnt í avtaluni, at lond skulu gevast við lívrunnum brennievnum, er avtalan ein viðurkenning av, at livrunnin brennievni eru orsøk til veðurlagskreppuna og árinini á veðurlag…
Nýggj frágreiðing: Abortrættindini eru ikki ein spurningur um persónlig sjónarmið “Rættindini til abort er ikki ein spurningur um sjónarmið. Tað er ein spurningur um altjóða reglur og altjóða løgfrøðinormar. Tað eru eini rættindi, sum verða stuðlaði av fleiri mannarættindum” sigur Agnés Callamard, altjóða aðalskrivari í Amnesty International. At verja og útinna abortrættindi verður alsamt torførari…
2048-ættarliðið: Tíð at seta seg uppímóti og umbroyta Í 2023 hevur ST-heimsyvirlýsingin um mannarættindi 75 ár á baki. Sprottin úr øskuni eftir seinna heimskríggj, í skugganum av tí versta, sum mannaættin hevur staðið fyri, helt heimsyvirlýsingin lytftið um ein heimsfevndan sáttmála fyri rættvísi og viðurkenning av ‘jøvnum og ómissandi rættindum’ til øll. Summi ivast…
07.12.2023 Ísrael/hersettu palestinsku økini: USA skal ikki forða fyri, at vápnahvíld verður kravd USA og hini limalondini í Trygdarráði Sameindu Tjóða skulu stuðla eini samtykt, sum í stundini krevur vápnahvíld millum allar partar í hersetta Gazageiranum og Ísrael. Tað sigur Amnesty International nú dagin eftir, at aðalskrivarin í ST, Antonio Guterres, heitir staðiliga Trygdarráðið…
SKRIVA EITT BRÆV – BROYT EITT LÍV SKRIVA FYRI LÍVI 2023 Nú fara vit aftur at ‘skriva fyri lívi’. Hvørt ár í desembur mánaði skriva fleiri milliónir menniskju kring allan heimin brøv – brøv, sum bjarga lívum og birta vón . Amnesty International byrjaði sum rørsla, tá ið fólk kring heimin skrivaðu til portugisisku stjórnina um at…
DØMD FYRI AT HJÁLPA KVINNU AT FÁA EINA ABORT Pólski aktivisturin Justyna Wydrzyńska kendi seg noydda at hjálpa eini kvinnu, sum var í einum harðskapsaktum parlagi at fáa eina trygga abort. Í Pólandi er tað eitt brotsverk at hjálpa kvinnum at taka abort, um viðgongan ikki stendst av neyðtøku ella blóðskemd ella um lív ella…
Síðan foresti Kais Said tók valdið í Tunesia, eru mannarættindi í Tunesia svunnin, dómstólarnir eru ikki óheftir, og frásøgufræsli er undir álopi. Ein og hvør sum finst at forsetanum er í vanda fyri handtøku og varðhaldsfongsling. Men Chaima Issa er ein kvinna, sum ikki tegir. Eftir at hon alment fanst at Kais Saied, forseta, varð…
ROCKY ER AV ÓRÆTTI DØMDUR TIL DEYÐA Í trý áratíggju hevur Rocky Myers verið fongslaður. Hóast órættvíst rættarmál, varð Rocky dømdur til deyða. Vitnisfrágreiðingarnar vóru ósamanhangandi, løgfrøðisliga hjálpin var ikki nøktandi og so hava vitni eisini boðað frá, at løgreglan legði trýst á tey. Umframt tað gjørdi dómarin beint ímóti ynskjunum hjá nevningunum – sum…
“MISSA VIT OYGGJARNAR, MISSA VIT ALT” Í EINUM OYGGJASAMFELAGI Í TORRESSUNDINUM, SUM ER NORÐAST Í AVSTRALIA, HAVA FORFEDRARNAR HJÁ PABAI OG PAUL BÚÐLEIKAST Í ÁRATÚSUND. MEN VIÐ VEÐURLAGSBROYTINGUNUM ER TEIRRA LÍVSGRUNDARLAG – SUM HJÁ NÓGVUM UPPRUNAFÓLKI ER TÆTT KNÝTT AT LANDI, SJÓGVI OG HIMMALI – NÚ Í VANDA. VERÐUR EINKI SETT Í VERK FYRI AT…
Í áratúsund hava forfedrarnir hjá Pabai og Paul búðleikast á oyggjunum í Torressundinum í norðasta parti í Australia. Nú er lívsgrundarlagið hjá teimum – sum hjá upprunafólki er tætt knýtt at landi og sjógvi – í vanda orsaka av veðurlagsbroytingum. Verður ikki búgvandi á oyggjunum, verða Pabai og Paul noyddir at bróta hetta tilknýtið og…
